Fransa Üniversiteleri

Fransa, Avrupa’da eğitim almak isteyen uluslararası öğrenciler arasında en popüler ülkelerden biri. Fransa üniversitelerinin sunduğu kaliteli eğitim, düşük eğitim ücretleri, mezuniyet sonrası iş imkânları ve dünyaca ünlü Fransız yaşam tarzı, Fransa’yı yurtdışı eğitimde en sık tercih edilen adreslerden biri hâline getiriyor. Fransız yükseköğretim sistemi, Avrupa’daki en iyi sistemlerden bir tanesi ve pek çok Fransa üniversitesi, dünya üniversite başarı sıralamalarında üst sıralarda yer alıyor. Dünyanın hemen her yerinden, farklı kültürlere mensup uluslararası öğrencileri bir araya getiren Fransa üniversiteleri, öğrencilere çok kültürlü bir eğitim deneyimi sunuyor.

Fransa üniversitelerinin sunduğu eğitimin kalitesi, oldukça uzun bir süredir muhafaza edilen ve devamlı geliştirilen politik bir vizyondan ileri geliyor. Her yıl kamu makamları, eğitim ve araştırma için çok büyük yatırımlar gerçekleştiriyor ve eğitim için ayrılan kaynaklar, yıllık devlet bütçesinin tamamının %20’sini aşıyor. Bu politika, Fransa’nın ülkenin vatandaşı olan öğrenciler kadar uluslararası öğrenciler için de dünya üzerindeki en iyi yükseköğretim sistemlerinden birini ve hepsinden önemlisi de en erişilebilir olan sistemlerden birini sunmasını mümkün hâle getiriyor.

Fransa Üniversite Eğitim Sistemi

Fransız yükseköğretim sistemi ve Fransa üniversiteleri 2.5 milyondan fazla öğrenciye eğitim olanakları sağlıyor ve bu 2.5 milyon öğrencinin yaklaşık %12’sini uluslararası öğrenciler oluşturuyor. Fransa’da 3.500’den fazla devlet ve özel yükseköğretim kurumu bulunuyor. Bunlar arasında; 72 üniversite, birden fazla enstitüye ev sahipliği yapan 25 kampüs, 271 doktora okulu, mühendis unvanı verme yetkisi bulunan 227 mühendislik okulu, 220 işletme ve yönetim okulu, 45 devlet sanat okulu, 22 mimarlık okulu ve yaklaşık 3.000 özel okul ve enstitü yer alıyor. Bu kurumlar arasında, Grandes écoles olarak adlandırılan ve öğrenci kabulü açısından oldukça seçici olan başarılı üniversiteler öne çıkıyor.

Geçtiğimiz yıllarda, PRES (araştırma ve yükseköğretim kurumları) olarak da adlandırılan kümeler hâlinde birleştirilen pek çok Fransız yükseköğretim kurumu, yerel üniversitelerin, araştırma enstitülerinin ve belirli alanlara yönelik özel eğitim veren okulların bir araya geldiği eğitim kurumları olarak hizmet veriyor.

Bologna sürecinin ardından, Fransa üniversitelerinin verdiği derecelerin üç katmanlı bir yapıya evrildiği görülüyor. Bunlar; genellikle üç yıl süren lisans programları sonunda verilen dereceler, iki yıl süren yüksek lisans programları sonunda verilen dereceler ve üç yıl süren doktora programları sonunda verilen derecelerden meydana geliyor. Ek olarak, tıp ve tıp alanına ilişkin programlar için bir de ‘Diplôme d'Etat’ olarak adlandırılan devlet lisansı mevcut.

Fransa üniversitelerinin uluslararası öğrenciler tarafından sık tercih edilmesinin bir diğer sebebi ise eğitim dilinin İngilizce olduğu programlar. Fransa üniversitelerinde, pek çok lisans ve yüksek lisans programının eğitim faaliyetleri İngilizce dilinde gerçekleştiriliyor ve 1.200’den fazla derste eğitim dili olarak İngilizce kullanılıyor.

Fransa Üniversite Eğitim Süresi

Yukarıda da belirttiğimiz gibi lisans, yüksek lisans ve doktora olarak ayrılan programlar arasında lisans programları genellikle 3 yıl, yüksek lisans programları 2 yıl ve doktora programları ise yine 3 yıl içinde tamamlanabiliyor. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin tamamında uygulanan ECTS kredi sistemi, elbette Fransa üniversitelerinde de geçerli olup, öğrencilerin lisans programlarını tamamlayabilmek için, bölümden bölüme değişmekle birlikte, 3 yıllık eğitim süresi dahilinde 180 - 240 ECTS ders kredisi biriktirmeleri gerekiyor. Bir dönemde alınması gereken ders kredisi miktarı 30 ECTS’e ve bir akademik yıl içerisinde alınması gereken ders kredisi miktarı ise 60 ECTS’e karşılık geliyor. Benzer şekilde, geneli 2 yıl süren yüksek lisans programları için öğrencilerin 120 ECTS ders kredisi biriktirmeleri gerekiyor.

Fransa üniversitelerinde akademik yıl, kurum ve programlara bağlı olarak değişmekle birlikte genellikle Eylül ya da Ekim aylarında başlamakta ve Mayıs ya da Haziran ayında, ikinci dönemin bitişi ile son bulmaktadır.

Fransa Üniversiteleri Başvuru Tarihleri

Fransa üniversitelerine başvuru süreci, uluslararası öğrenciler için ve özellikle de Avrupa Birliği üyesi olmayan ülkelerden gelen öğrenciler için ‘Etudes en France’ prosedürü ile ilerliyor. ‘Etudes en France’ prosedürü genel hatlarıyla;

Üniversite öğreniminin ilk yılına başlayacak olan, Avrupa Birliği’ne üye olmayan ülkelerden gelen uluslararası öğrencilerin, Fransız Bakaloryası/Avrupa Bakaloryası/Uluslararası Bakalorya ya da GCE A-Level / International A-Level programlarından birine dahil olmaları durumunda başvurularını doğrudan ‘Parcoursup’ olarak adlandırılan platform üzerinden yapmaları gerekmektedir. 

Bu diploma programlarına tabi olmayan ve farklı bir akademik yeterlilik ile Fransa üniversitelerine başvurmak isteyen uluslararası öğrencilerin öncelikle ‘Demande d'Admission Préalable - DAP ’ diğer bir deyişle Ön Kabul Talebi’nde bulunmaları ve sahip oldukları akademik yeterliliklerin ilgili makamlarca değerlendirilmesi gerekmektedir. Değerlendirme sonrası süreç, yine Etudes en France’ prosedürünün adımları ile ilerlemektedir.

Bu doğrultuda Fransa üniversitelerine başvuru süreci ve tarihleri, bir sonraki akademik yılda eğitime başlayabilmek için bir önceki yılın;

• Aralık ayı sonunda Parcoursup platformunun açılması,
• Ocak ayının sonu ve Mart ayının başı arasında başvuru ve kayıt işlemlerinin tamamlanması,
• Nisan ayı başında akademik seçim listesinin hazırlanması,
• Haziran ayı başında ana kabul aşamasının başlatılması ve
• Temmuz ayı ortasında ana kabul aşamasının sonlanması

şeklinde olmaktadır.

‘Demande d'Admission Préalable - DAP ’ diğer bir deyişle Ön Kabul Talebi’nde bulunacak öğrencilerin ise ilgili talepte bulunabilmeleri için Ekim ayının başından Aralık ayının ortasına kadar vakti bulunmaktadır.

Fransa üniversitelerinde sanat, tasarım, moda, müzik, mimarlık ve benzeri programlara başvurmak isteyen uluslararası öğrencilerin ise başvurularını ‘CampusArt’ platformu üzerinden yapmaları gerekmekte olup, bunun için Kasım ayının başlangıcından Şubat ayının sonuna değin vakitleri bulunmaktadır.

Fransa'da Masraflar

Hemen her ülkede olduğu gibi Fransa’da da yaşam masrafları bölgeden bölgeye ve kentten kente değişiklik göstermektedir. Eğitim ücretleri, yükseköğretim devlet üniversitelerinde Fransız hükümeti tarafından finanse edildiği için Fransız vatandaşı olan öğrenciler kadar uluslararası öğrenciler için de Avrupa’daki diğer ülkelere kıyasla çok daha düşük düzeydedir.

Fransa'da Eğitim Maliyetleri

Fransa üniversitelerinde okumaya karar vermek, pek çok farklı alan için özel olarak tasarlanmış, kalitesi yüksek eğitim programlarına erişim elde etmek anlamına geliyor. Devlet üniversitelerinde gerçekleştirilen eğitim faaliyetleri Fransız hükümeti tarafından finanse edildiğinden, bu yükseköğretim kurumlarında eğitim ücretleri oldukça düşük. 

Her ne kadar Avrupa Birliği ve Avrupa Ekonomik Alanı dışından gelen öğrenciler, Avrupa Birliği’ne üye ülkelerden ve Avrupa Ekonomik Alanı dahilinde bulunan ülkelerden gelen öğrencilere kıyasla daha yüksek eğitim ücretleri ödüyor olsa da Fransa üniversitelerinde uluslararası öğrencilerin ödemeleri gereken eğitim ücretleri, diğer Avrupa ülkelerindeki üniversitelerin uluslararası öğrencilere yönelik eğitim ücretlerine göre çok daha makul bir düzeyde seyrediyor.

AB ve AEA dışından gelen öğrencilerin Fransız devlet üniversitelerinde lisans programları için yıllık €2.770 ve yüksek lisans programları için yıllık €3.770 ödemeleri gerekiyor. Öte yandan özel üniversitelerde eğitim ücretleri, üniversiteden üniversiteye ve bölümden bölüme değişebilmekle birlikte, yıllık ortalama €3.000 ila €20.000 aralığında bulunuyor.

Fransa'da Yaşam Masrafları

Fransa’da yaşam masraflarınızın nasıl şekilleneceği, nasıl bir yaşam tarzı benimseyeceğinize ve daha da önemlisi hangi şehre gideceğinize göre değişiyor. Başkent Paris, Nice, Lyon, Nantes, Bordeaux ve Toulouse gibi kentler yaşam masraflarının diğer şehirlere göre biraz daha yüksek olduğu yerler. Bu kentler arasında başı çeken Paris için aylık €1.200 ila €1.800 aralığında bir bütçenizin olması gerekirken, genel masraflarınızın Nice için aylık €900 ila €1.400 aralığında ve Lyon, Nantes, Bordeaux veya Toulouse gibi kentlerde aylık €800 ila €1.000 aralığında olması muhtemel.

Fransa'da Konaklama Masrafları

Aylık yaşam masraflarının en büyük kısmını elbette konaklama giderleri meydana getiriyor. Üniversitelerin sağladığı öğrenci yurtlarının aylık ortalama ücretleri €200 civarında bulunurken, aylık ortalama €400 ile başkent Paris bir istisna. Kira giderleri Nice, Lyon, Nantes, Bordeaux ve Toulouse gibi kentlerde aylık ortalama €400 ila €700 aralığındayken, başkent Paris için bu aralık aylık ortalama €800 ila €1.000 şeklinde değişiyor.

Fransa’da Üniversite Okumanın Avantajları Nelerdir?

Dünyanın hemen her yerinden uluslararası öğrencileri kendine çeken Fransa, farklı uluslara mensup insanların, farklı kültürlerin bir araya geldiği ve dolayısıyla yeni yerler görmek, farklı kültürleri keşfetmek isteyen bireylerin aradıklarını buldukları bir ülke. Coğrafi konum bakımından Avrupa’nın da tam kalbinde yer alan Fransa, diğer Avrupa ülkelerinin ve Avrupa başkentlerinin çoğunluğuna 2 saatlik mesafede bulunuyor.

Fransa, uluslararası alanda eğitim mükemmelliği ile tanınan bir ülke ve Fransa üniversiteleri dünya standartlarında, oldukça kaliteli eğitim programları sunuyor. Fransa’nın özellikle yükseköğretim ve araştırma alanında tanınır olmasının nedenleri arasında şimdiye dek 13 Fields Madalyası ve 65 Nobel Ödülü ile taçlanan uzun akademik tarihi yer alıyor.

Fransa dünyanın en büyük beşinci ekonomisi ve dünyanın en güçlü 500 şirketinden 31’ine ev sahipliği yapıyor. Büyük Fransız şirketlerin endüstriyel dinamizmi, inovasyon ve araştırmaya olan adanmışlıklarından ileri geliyor. Airbus, Total, Orange, Sanofi, LVMH, L’Oréal ve Danone gibi daha pek çok şirket, yeni mezunlar için oldukça büyük bir iş pazarı oluşturuyor.

Fransa'da Üniversiteye Nasıl Girilir?

Fransa üniversitelerinin sunduğu lisans ve yüksek lisans programlarına başvurmak isteyen uluslararası öğrencilerin belirli akademik ve dil yeterlilik koşullarını yerine getirmeleri gerekiyor. Bu akademik ve dil yeterlilik koşulları, üniversiteden üniversiteye ve programdan programa değişiklik göstermekle birlikte genel akademik ve dil yeterlilik koşulları şöyledir:

Genel Akademik Yeterlilik Koşulları (Lisans)

• 4 Yıllık Lise Diploması
• Yüksek Not Ortalaması
  • Türk lise diplomasının Fransa’da ilgili makamlarca değerlendirilmesi gerekmektedir

ya da

• French Baccalaureate (FB) Diploması
  ya da 
• European Baccalaureate (EB) Diploması
  ya da
• International Baccalaureate (IB) Diploması
  ya da
• GCE A-Level / International A-Level Diploması

Tıp, dişçilik, veteriner tıbbı ve bazı mühendislik bölümleri için, uluslararası öğrencilerin Fransız hükümeti tarafından düzenlenen sınavlara katılması gerekebilir.

Genel Akademik Yeterlilik Koşulları (Yüksek Lisans)

• 4 Yıllık Lisans Derecesi Diploması
• Yüksek Not Ortalaması
• Aday öğrencinin başvuruda bulunacağı bölüme özel kabul koşulları doğrultusunda GRE/GMAT sınav puanı istenebilir.

Genel Dil Yeterlilik Koşulları

• Eğitim dilinin İngilizce olduğu programlar için İngilizce yeterlilik belgesi
  • IELTS, TOEFL, PTE Academic gibi İngilizce yeterlilik sınavlarının puanları ile alınan İngilizce yeterlilik sertifikası
• Eğitim dilinin Fransızca olduğu programlar için Fransızca yeterlilik belgesi
  • DILF, DELF ve DALF gibi Fransızca yeterlilik sınavlarının puanları ile alınan Fransızca yeterlilik sertifikası

Fransa'da En İyi Üniversiteler

2023 yılı dünya üniversite başarı sıralamalarına göre en iyi 10 Fransa üniversitesi;

1. Université PSL
2. Institut Polytechnique de Paris
3. Sorbonne University
4. Université Paris-Saclay
5. École Normale Supérieure de Lyon
6. Ecole des Ponts ParisTech
7. Université Paris Cité
8. Sciences Po
9. Université Paris 1 Panthéon-Sorbonne
10. Université Grenoble Alpes